Toen ik eenmaal over kinderen begon na te denken dacht ik altijd dat zo'n kind krijgen en opvoeden een eitje zou zijn. Er zou namelijk, met de geboorte van het kind, een moederinstinct-iets in mij geboren worden waarop ik blind zou kunnen varen.
Eenmaal zwanger heb ik vaak proberen te 'voelen' of het moederinstinct er al was. Hoe het zou voelen wist ik eigenlijk niet maar ook hier had ik een rotsvast vertrouwen dat 'het' er opeens 'vanzelf' zou zijn. Afgaand op de verhalen van ervaren moeders zou ik mijn kind direct 'in mijn hart' sluiten en daar zou het blijven.
Toen mijn eerstgeborene er was en wij lekker cosy samen in bed lagen voelde ik me een beetje onwerkelijk. In de hectiek van het laatste stukje van de bevalling was ik even het spoor bijster en het leek echt gewoon alsof de gynaecoloog ergens vandaan een kind tevoorschijn haalde en deze op mijn buik legde.
Het 'in mijn hart sluiten' duurde dus even. Ergens na die eerste uren van de bevalling ging ik naar het toilet en liet mijn kind lekker warm in het bed liggen. Toen ik terugkwam keek ik even raar op. Wat lag daar nou? Maar direct overspoelde mij een blij gevoel dat was Mijn Kind (en o ja ook van mijn man). Zou dit hét dan zijn? 's Nachts ben ik even gaan checken. Zou ik haar herkennen tussen al die andere baby's? En ja hoor, ik pikte feilloos mijn mormeltje er uit.
Ik was tevreden. Ik had mijn moederinstinct ontdekt dacht ik en zou vanaf nu op mijn moederkompas kunnen vertrouwen.
Al snel bleek dat oerkompas in ons geval niet te voldoen. De liefste baby van de wereld huilde veel en dat maakte mij radeloos. Het instinct leek mij alleen maar te roepen: help dit kind, doe iets, ze huilt, zorg dat het stopt... Maar hoe ik dit door merg en been gaande gehuil kón stoppen werd me niet duidelijk. Het gevolg was dat ik al gauw van alles probeerde maar allemaal te kort of te veel door elkaar totdat zowel ik als kind van moeheid en gefrustreerdheid niet meer echt konden luisteren naar ons gevoel.
Inmiddels is de baby van toen 15 en heb ik geleerd dat vaste regels en schema's soms gewoon prettig zijn en dat die weinig met gevoel te maken hebben. Ik heb daarom ook met veel plezier en 'had ik dat eerder gewetens' het boek Franse kinderen gooien niet met eten van Pamela Druckerman gelezen. Als echte Hollandse poldermodeller sta ik absoluut niet volledig achter het geschetste opvoedbeleid maar ik denk dat ik, vooral in de chaotische tijd, best wat gehad zou kunnen hebben aan de heldere franse 'regels'.
Gewoon omdat ze waarschijnlijk veel meer houvast hadden kunnen geven dan de mensen tot wie ik mij wendde voor advies in Nederland. Zij 'die er voor geleerd hadden en mij zouden moeten kunnen adviseren' kwamen vaak niet verder dan: probeer dit eens of misschien dat en tja, sommige mensen doen ook wel dat. En dat fijne ingebouwde kompas hield ook echt zijn mond als ik het nodig dacht te hebben.
Maar op veel andere momenten speelde het kompas opeens op. Zo was er die keer dat ik tegen het advies van de huisarts in toch naar het ziekenhuis ging met mijn koortsige baby. Het 'voelde' niet goed. En inderdaad de kleine was uitgedroogd en mocht lekker blijven.
Steeds vaker herkende ik mijn instinct en vooral toen ik rustiger werd en ik beter kon 'luisteren' bleek ik wel degelijk een handig kompasje bij me te dragen. Het instinct helpt me al jaren. Niet zozeer op het gebied van opvoeden (daar blijken regels toch wel erg prettig) al is het wel fijn om jouw specifieke kennis over dit kind te gebruiken in bijvoorbeeld het verzinnen van regeltjes die ook werken. Maar meer in voelen of iets goed of niet goed is. Zo herinner ik me die keer dat ik helemaal in de verte een klein figuurtje op straat zag huppelen. Ik kreeg kippenvel en ik wist direct, zonder dat ik hem kon herkennen, dat het mijn zoon was. Die typische jonge geiten huppel herkende ik uit duizenden.
Zelfs nu ze groter worden en erg zelfstandig werkt het. Afgelopen woensdag kwam ik haastig binnen. Ik moest kind 1 naar training brengen, kwam net zelf terug van een afspraak en eigenlijk moest de hond ook nodig uit. In de gang worstelde ik met mijn laarzen en ik hoorde opeens en auw die mij door merg en been ging. Zonder er over na te denken wist ik dat mijn zoon Echte Pijn had en inderdaad hij had een megasplinter diep in zijn voet. Ook dan is het instinct handig. Het helpt je om helder na te kunnen denken om te zorgen dat je kind veilig bij de huisarts beland en pas een paar uur later, als de zoon in kwestie met zijn voet in het verband voor de buis hangt, je man lekker naast je op de bank schuift met een kopje koffie, krijg je de koude rillingen.
En zo begrijp ik dat instinct inderdaad datgene is waar ervaren moeders het over hebben als ze zeggen dat een kind direct in je hart zit en dat het er gewoon nooit meer uitgaat al wordt het 100. Want alles wat jouw kind raakt, goed of slecht, raakt jou dus ook. Recht in je hart. Voor altijd.
